» » Иррационал теңдеулер

Иррационал теңдеулер

  Екі жағын бірдей дәрежеге шығару




Мақсаты

 Иррационал теңдеу анықтамасын, оны шешудің әр түрлі әдістерімен танысу. Теңдеудің бөгде түбірі ұғымымен танысып, иррационал теңдеулерді шешкенде түрлендірулер нәтижесінде пайда болатын бөгде түбірлерді анықтау үшін айнымалы орнына табылған түбірлерді орнына қойып тексеру керектігін ұғыну.
Дамытушылық: теңдеу шешуде оқушылардың ойлауын, іскерлік дағдысын қалыптастырып дамыту.
Тәрбиелік: теңдеуді шешуде әдемі де тиімді әдіс тәсілдерді көрсету арқылы эстетикалық талғамдарын қалыптастыру.

Жалпы мақсат

 Теңдеудің бөгде түбірі ұғымымен танысып, иррационал теңдеулерді шешкенде түрлендірулер нәтижесінде пайда болатын бөгде түбірлерді анықтау үшін айнымалы орнына табылған түбірлерді орнына қойып тексеру керектігін ұғынады және есеп шығаруда пайдаланады

Күтілетін нәтиже

Тапқырыптың негізгі маңызын шығармашылық тапсырмалар арқылы байланыстырып түсінуге , есептерді дұрыс шешуге , ойын тиянақты жеткізу дағдысы дамиды.

7 модульдің қолданылуы

АКТ”, “Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер”, “Оқыту үшін  бағалау және оқуды  бағалау”, “Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету”,  “Оқытуды басқару және көшбасшылық”. ЖИГСО әдісі.

Қолданыла-тын әдіс-тәсілдер

Сәйкестендіру, ЖИГСО

Қолданыла-тын ресурстар

Слайд, суреттер, тақта.

Ұйымдастыру кезеңі

 

 

 

 

Сәлемдесу

Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу

Түгелдеу

 

Әр топ өз орнына отырып сабаққа дайындалады.

Геометриялық фигураларды таңдау арқылы топқа бөлінеді.

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білім

Қызығушылық-

тарын  ояту

Үй тапсырмасын

тексеру.

Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы оқушылар өзі  бір- біріне қоя отырып өткен сабақ туралы не білгендерін ортаға салады. Жақсы жұмыс істеу үшін, жақсы көңіл-күй қажет. Сондықтан мына фигураларға назар аударамыз.

Есте сақтау қабілетімізді арттырамыз, сонымен қатар өтілген тақырыпты қайталаймыз.  Біраз секундтан кейін карточкаларды алып тастап, сұрақтар қоямын:

1.Барлық көрген түбірлерді атап шығамыз.

2. саны қандай геометриялық фигурада орналасқан?

3.Оның түсі қандай?

4.Квадратта  квадрат түбір астында қандай сан тұр?

5.Квадраттың түсі қандай?

6. түбірі қандай түспен боялған?

7.Қандай геометриялық фигурада орналасқан?

Ауызша есептеу

  1. Өрнектің мәнін тап. Слайд №1

, , , , , , .

  1. Түбір астынан шығар:

, ; ; , ; ,

Логикалық есеп

Бір- біріне жақсы сөздер айта отырып сұрақ-жауап арқылы бір- біріне жақсылықпен сәттілік тілейді

Сұрақтарға жауап береді.

Түсіну

Жаңа сабақты түсінуде «ЖИГСО» әдісін пайдалану

Бұл әдісті пайдалану кезінде сыни ойлауға жол бере отырып, бірнеше сұрақтар қойған кезде үнсіз отыратын оқушылардың өздері сабақта диалогтық қарым-қатынасқа түседі.

Анықтама: Иррационал теңдеулер деп айнымалысы түбір таңбасының ішінде, сонымен қатар бөлшек көрсеткішті дәреженің негізі болатын теңдеуді айтамыз.
Мысалы:
Иррационал теңдеулер: Иррационал емес теңдеулер:
3. Иррационал теңдеулерді шешу үшін:
1. Теңдеуді шешу қажет еместігіне көз жеткізу
2. Айнымалының мүмкін мәндер жиынын білу арқылы бөгде түбірді анықтау немесе теңдеу түбірін бірден тағайындау
3. Иррационал теңдеудің екі жағын бірдей дәрежеге шығару әдісі
4. Жаңа айнымалы енгізу әдісі
Бүгін біз екі жағын бірдей дәрежеге шығару әдісін үйренеміз.

Әр топқа теңдеулер беріледі

1-ші топ

2-ші топ

,

Бұл есептің шығару жолының 2-ші тәсілін білу үшін электрондық оқулықтың көмегіне жүгінеміз.

,

Теңдеудің оң жағы теріс сан болуы мүмкін бе? Теңдеулер жүйесіне келеміз:

Жауабы.

Келесі теңдеуді оқушы өз бетінше тақтада шешеді:

Тұжырым.

 

 

 

 

 

 



Слайд №2

Берілген теңдеулерден иррационал  теңдеулерді нөмерлерімен атап шық. Шыққан сандар нені білдіреді?

1) =10;

9)

3) ;

4) 2х-3 ;

5) ;

1) ;

7) ;

9) ;

1991 жыл ҚР тәуелсіздік алған жылы.

Топта өздеріне берілген тақырыпты меңгеру керек, үйренгендерін бір-біріне үйретеді, келесі топта әр оқушы өз тобында талқылағандарын ортаға салады. Бұл әдіс жаңа сабақты түсіну үшін өте тиімді әдіс.

Берілген тапсырманы топта талқылайды, тақтаға шығып түсіндіреді.

1-ші оқушы:

Екі жақ бөлігін квадраттаймыз.

;

;

,

Тексеру.

Егер , онда , Егер , онда ,

10=10 теңдік орындалды. 10=10 дұрыс.

Яғни, теңдеудің түбірі. Яғни, теңдеудің түбірі.

Жауабы. -3;3.

2-ші топтан бір оқушы:

Иррационал теңдеуді шешудің 1-ші тәсілі.

,

,

Теңдеудің екі жақ бөлігін бірдей дәрежеге шығару әдісі бойынша:

,

Х   х2

Тексеру.

Егер , онда , Егер , онда ,

5 1 дұрыс емес. 8 = 8 теңесті, дұрыс.

Яғни, бөгде түбір. Ал, теңдеудің түбірі болады.

Жауабы. .

Теңдеуді шешеді.

Жауабы: х

Қолдану

  • Сәйкестен-діру  тақырыпқа қатысты жауаптарын сәйкестенді-ру
  • арқылы сабақта   қолдану

Топтарға жаңа тақырып бойынша және өткен сабақты толық меңгерту мақсатында сәйкестендіру әдісін пайдалану арқылы тапсырмалар беріледі.Ол әдіс арқылы оқушы  жаңа тапсырманы түсінеді, ойланады, тапсырмаға байланысты тапсырмаларды сәйкестендіреді. Мына төмендегі тестті шешеді, сәйкестендіреді және жасырын сөзді табады.

Слайд№3

І топ                                                    ІІ топ

1.Өрнектің мәнін тап                                             

                                           

А)45 З)15 С)75                                 Б)50 Е)81 Е)12

2.Өрнекті қысқарт:

а+   ;  а                                   - а; а

Ә)2а В)0 М)-2а                                 Т)0 В)2а П)-2а

3.Түбір астына енгіз:

в                                          а ;  а

У)   Е)-     К)           Л)-   С)     К)

4.Теңдеуді шеш:

                                   

Д)25 Е)3  С)-4                                      А)3 І)5  К)-5

5.Теңдеуді шеш:

                                         

Л) -3  К)-3;3   Г)3                              І)77   К)-1;1   Д)-1

6.Сандарды салыстыр:   К)

Берілген жаңа тақырыпты топта талқылайды, өз ойларын ортаға салады, тексереді, нәтижесін   қағазға жазылған тапсырмаға қатысты сәйкестендіріп жауабын көрсетеді.

Берілген сұрақтар арқылы топтар бір-біріне сұрақ қою арқылы диалогке түседі. Тесттерді шешеді. Жасырын сөзді табады.

ТӘУЕЛСІЗДІК

Сергіту сәті

Тақырыпқа сай қойылған сұрақтарды ажыратады

Оқушылармен бірге сергіту сәтін жасау

Иррационал теңдеу болса екі қолын көтереді. иррационал емес болса партаға жатады.

Талдау

 

 

 

 

Топпен жұмыс 

Оқушымен жеке жұмыс

Топтарға жаңа тақырып бойынша  деңгейлік тапсырмалар таратып, әр топтан  ортаға  шығартып, түсініктерін айтқызу.

 

Сабақты бекіту мақсатында кесте таратады. Әр оқушыға жеке кестенің нөмерін айтады.

Берілген тапсырманы уақытылы орындау, сұрақтарға нақты жауап беру. Постер толтырады, қорғайды.

 

Оқушылар жеке жұмыс жасайды.

Оқушылар кестемен жұмыс жасайды. Оқушы жауап береді.

А тобындағы оқушылар дәптерге

орындайды.

В тобындағы оқушылар тақтада орындайды.

А тобындағы оқушы өзін-өзі бағалайды.

Жинақтау

 Топтық жұмыс.  

Топ бойынша тапсырмалар орындау

Есептер шығару

Топ бойынша тақырыпты жинақтау үшін тақырыпқа қатысты  оқулықтан жаттығу жұмыстарын орындайды.

  №115, 116(1,3),117(2,4)

Тақырыпты меңгере отырып жаттығу жұмыстарын орындау арқылы сабақты жинақтайды

Үйге тапсырма


№116(2,4) 117(1,3)

Үйге берілген тапсырманы жазады

Бағалау

Өзін-өзі бағалау

 (2 мин)

Бағалау парақшалары

Бағалау парақшасы мен бағалау шкаласын тарату

Өзін өзі топта бағалайды

Рефлексия

Стикерлерді толтыру

Оқушыларға стикер толтыруды ұсыну

Ұсынылған стикерді толтыру




Лязат Ержанова

№17 орта мектебі. 

Математика пәнінің мұғалімі. 

Жамбыл облысы 

Тараз қаласы
20 сәуір 2018 г. 4 377 0

Жаңалық тізбесі

Нұрлы Отанымыз-тәуелсіз Қазақстан

15 желтоксан 2023 г. 14 860 0

Армысың, әз-Наурыз!

20 наурыз 2023 г. 20 748 0

Жаңалықтар мұрағаты

«    Қараша 2024    »
ДсСсСрБсЖмСбЖс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930