» » Геометриялық прогрессия. Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы

Геометриялық прогрессия. Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы

 ШҚО Алтай ауданы  Алтай қаласы

«Алтай қаласының №9 орта мектебі» КММ

Математика  пәні мұғалімі.  Педагог — зерттеуші

Абенова Ардақ Ауелбековна

Геометриялық прогрессия. Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы




Мұғалімнің аты-жөні:

Абенова Ардақ Ауелбековна


Пән/Сынып:     

9 сынып


Күні:

02.12.2022


Тарау немесе бөлім атауы:

9.2А Тізбектер


Сабақтың тақырыбы:

Геометриялық прогрессия. Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы


Оқу мақсаты:

9.2.3.6

геометриялық прогрессиялардың n-ші мүшесін, еселігін есептеу формулаларын, сипаттамалық қасиетін білу және қолдану;


Бағалау критериі:

- геометриялық прогрессияның анықтамасын және сипаттамалық қасиетін біледі;

- сан тізбектерінің арасынан геометриялық прогрессияны таниды;

-геометриялық прогрессияның n-мүшесінің формуласын қорытып шығарады және қолданады.


Саралап оқыту тапсырмалары


Ұжымдық жұмыс

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Сабақ мақсаты мен бағалау критерийлерін таныстыру;

Бейнероликті қолдана отырып, бекіту тапсырмаларын орындату

Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Бекітуге арналған тапсырмаларды орындату;

Тапсырмалардың жауаптарын жазу.

Жеке жұмыс

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы


Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар


2 минут

2мин

40 сек

1 мин

4 мин

Ұйымдастыру

Тақырыпты ашу

Жаңа материал

Сәлеметсіздерме!

Психологиялық ахуал тудыру; «Планшеттегі тілек»

Миға шабуыл.  «Стартап» «Таза тақта»

  • Сан  тізбегі  деген  не?
  • Сан  тізбегінің  мүшелері  қалай  жазылады ?
  • Сан  тізбегінің  қандай  берілу  тәсілдері  бар?
  • Қандай  жағдайда  тізбек  өспелі  тізбек  деп  аталады?
  • Қандай   өспейтін  тізбек  деп  аталады?
  • Қандай  тізбек  кемімелі  тізбек  деп  аталады?
  • Қандай  тізбек  кемімейтін тізбек  деп  аталады ?

Қандай  тізбек түрлері бар ?

Прогрессия нешеге бөлінеді?

Арифметикалық прогрессия дегеніміз не?

«Брейнсторминг»  (берілген тапсырманы ұжым болып шешу ұсынылады)                                                                                          

QR кодын  тапсырманы орындаған топ ашады

1 топ:                      алғашқы 5 мүшесін тап

2 топ:            алғашқы 5 мүшесін тап

3 топ:        2; 4; 6; 8; …      жалпы формуласын жаз

4 топ:        1; 1/4; 1/9; 1/16; ...      жалпы формуласын жаз

 

Бүгін, Геометриялық прогрессия. Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы тақырыбын қарастырамыз

                            Бүгінгі сабақта меңгеретініміз:

Сабақтың мақсаты: 

                            Табыс критерийі:

 - геометриялық прогрессияның анықтамасын және сипаттамалық қасиетін біледі;

- сан тізбектерінің арасынан геометриялық прогрессияны таниды;

-геометриялық прогрессияның n-мүшесінің формуласын қорытып шығарады және қолданады.









  • Бұл тізбектерді сан түрінде жазыңыз.


  • Бұл тізбектер несімен ерекшеленеді?


  • Бірінші тізбек қалай аталады?
  • Қалай ойлайсыз, екінші тізбек қалай аталады?

  • Оқулықтан геометриялық прогрессияның анықтамасын оқып шығыңыз.
  • Реккуренттік  формула:
  • Арифметикалық прогрессия үшін:

Геометриялық прогрессия үшін:

Білімді өз бетімен зерттей отырып, игеру. 

 

 

Топпен планшетке тілек жазады

Сұраққа кезекпен жауап береді

Планшетке орындайды

QR кодын ашады

Дәптер шетіне белгілеп қояды

Сұрақтарға жауап береді.

Парақты толтырады

Дәлелдейді

  • Бағалау парақшасына қойылып отырады
  • «Ұстаздан бір балл»
  •  

слайд


2 мин

 

Геометриялық прогрессия дегеніміз екіншісінен бастап кез-келген мүшесі алдыңғы мүшесін нөлден өзгеше қандай да бір тұрақты санға көбейткенде шығатын сандар тізбегі.

Келесі мүшесін алу үшін алдыңғы мүшесіне көбейтілетін сан геометриялық прогрессияның еселігі деп аталады және q әрпімен белгіленеді.

1-теорема. Мүшелері b1, b2, b3,…, bn-1,bn, bn+1 ,… геометриялық прогрессиясының екінші мүшесінен бастап кез келген мүшесі көршілес екі мүшесінің геометриялық ортасына тең болады.

Басқаша айтқанда, n≥2  болғанда орындалады.

2-теорема. (1-теоремаға кері теорема) Егер мүшелері оң таңбалы сандар тізбегінің екіншісінен бастап кез келген мүшесі көршілес мүшелерінің геометриялық ортасына тең болса, онда сандар тізбегі геометриялық прогрессия  болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады


Слайд


1 мин


Тақырыпты бекіту үшін видео көру   BilimLand.kz

 



BilimLand электронды         оқыту кешені бағдарламасы


10 мин

8 мин

5 мин

Бекіту тапсырмалары

   Тапсырмалар. «Айналмалы бекеттер»

 1 ТОП: «жекелей жұмыс»   Геометриялық прогрессияның төртінші мүшесі мен еселігін табыңыздар:

  • 6; 12; 24; ...                b4= 48,  q=2
  • 6; 36; 216; ...              b4=1296, q=6
  • –17; –8,5; –4,25; ...    b4=-2,125, q=0,5

2 ТОП:   «Жалған және ақиқат»   Қай сандар тізбегі геометриялық прогрессия болып табылады? Еселігі нешеге тең?

3, 9, 27, 81,…..  

5, 12, 18, 24, 30,….  

7, 14, 28, 35, 49,….  

5, 50, 500, 5000,….  

1000, 1000, 1000, 1000,….  

1, 2, 4, 7, 9, 11…..  

5, -5, 5, -5, 5, -5, … . 

 

 

3 ТОП:  «Жұптық жұмыс» 1.    Геометриялық прогрессияда b1 =36, b3 =9. Еселігін табыңыз.

 

                 2.     Геометриялық прогрессияда b1 =13, b2 = 39. Еселігін табыңыз

 

4 ТОП:  «Жеке жұмыс»  Геометриялық прогрессияның бесінші мүшесі мен еселігін  табыңыздар:

 
  • 8; 32; 128; ...           b4= 512, q=4
  • 12; –72; 432; ...       b4= -2592, q=-6
  • –10; 80; –640; ...     b4= 5120, q=-8
 

Деңгейлік тапсырма.  «Түрлі түсті тапсырма» (Әр оқушы өздеріне бекітілген түске байланысты тапсырманы таңдап алып шығарады)

Қызыл: «Салыстыру» (кестені толтыр)

Көк: «Семантикалық карта»

Жасыл:  «Баспалдақ» әдісі (Есепті шығару қадамдары бойынша жаз)

 

«Салыстыру» / кесте толтыру/

 

Қызылдар тапсырмасы

 

Тізбек

Арифметикалық прогрессия

Геометриялық прогрессия

Мүшелері:

Мүшелері:

Айырма d. d =

Еселік q. q=

п-ші мүшесінің формуласы:

an=

п-ші мүшесінің формуласы:

bn=

Арифметикалық орта:

an=

Геометриялық орта:

bn=

 

Семантикалық карта.     Көктер тапсырмасы

 

 

 

1 / 3

20

2

4

b1 = 4,   q = 1.

b10 - ?




+

b1 = 5, q =2.

b3 - ?


+



b3 = 12,  b4 =24.

q - ?



+


b1=1,   b4=1/27

q = ?

+




  

«Баспалдақ» әдісі   Жасылдар  тапсырмасы

 

Үшінші мүшесі  -8-ге, бесінші мүшесі -32-ге тең болатын геометриялық прогрессияның алғашқы бес мүшесін тап.

 

Сергіту сәті.  (Уақытша топта орындайды)

 

Қызыл: «Дара диаграмма» әдісі

Көк: «Денотатты граф» әдісі

Жасыл:  Логикалық есеп

 

  

 

Оқулықпен жұмыс. № 3,58           № 3,60         №   3.62

 

Дескриптор:

 

геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласын пайдаланады;

 

n-ші мүшесін табады;

 

Бірінші мүшесін табады;

 

Еселігін анықтайды;

 

n-ші мүшесінің формуласын, анықтамасын  біледі

 

Кез келген есептерді шығару тәсілдері мен анықтамалар

ды пайдаланады

 

 

геометрия лық прогрессия ның n-ші мүшесін табуға есептер шығарады.

 

Уақытша топқа бірігеді, талқылайды

1 балл

Тақтада 3 оқушы есеп шығарады.

Жұмыстарын  УАҚЫТША топ тексереді

 
 
Дескриптор:
-Геометриялық прогрессияның белгісіз мүшесін табады.
1 балл
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                              
 
 
 
Дескриптор:
-Геометриялық прогоессия формулаларын анықтайды;
-

геометрия лық прогрессия ның n-ші мүшесінің формуласын пайдаланып, есептер шығарады.

2 балл

Слайд


8 мин

Жеке жұмыс

МИНИ ТЕСТ

1.Сөйлемді толықтырыңыз. Екінші мүшесінен бастап кез келген мүшесі алдыңғы мүшесін, нөлден өзге тұрақты санға шығатын тізбегін геометриялық прогрессия деп атайды.

А) қосқанда               В) көбейткенде           С) алғанда          Д) қосып,алғанда.

2.Формуланы жалғастыр.  bn = b1  q     

A) n-1               B) n-2                С) n                 Д) 2n

3.Геометриялық прогрессияның еселігі қай әріппен белгіленеді?

A) d     В) с      C) q         Д) к

4. (bn) геометриялық прогрессияның алғашқы 3 мүшесін табыңдар: b1=6, q=2

A) 12,24,48;           В) 6,12,24;                 С) 6,8,10;              Д) 6,7,8.

(bn) - геометриялық прогрессия

5. b1=128; q=l/4; b7=?

А) 1/32               В) 1/42               С) 1/2             Д)3

Тапсырманы орындайды

5 ұпай
 
Мұғалім ұпайы

           Google Forms


20 сек


Үй тапсырмасы:   № 3,58           № 3,60         №   3.62


 


2 минут


Бүгінгі сабақта: 

- геометриялық прогрессияның анықтамасын және сипаттамалық қасиетін біледі;

- сан тізбектерінің арасынан геометриялық прогрессияны таниды;

-геометриялық прогрессияның n-мүшесінің формуласын қорытып шығарады және қолданады.

 

Оқушыларды бағалау. Сабақты қорытындылау. Кері байланыс алу. 

Рефлексия

Whatsapp месенжеріне қоятын сұрақ:

Сабақтың басында анықталған табыс критериіне   жеттің бе?

1. Иә , жеттім

2. практикалық тапсырма орындауда қиналдым

3. тақырып мен үшін күрделі

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Шет сызыққа
















 

Кері байланыс

Whatsapp месенжерін қолдану

01 маусым 2023 г. 7 124 0

Жаңалық тізбесі

Армысың, әз-Наурыз!

20 наурыз 2023 г. 13 017 0

Жаңалықтар мұрағаты

«    Мамыр 2024    »
ДсСсСрБсЖмСбЖс
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031